TY - JOUR ID - 3672 TI - مقارنه‌گرایی (اکازیونالیزم) درمکتب دکارتی و اشعری JO - پژوهش های ادیانی JA - JRR LA - fa SN - 2345-3230 AU - پورمحمدی, نعیمه AU - طاهری, سید صدرالدین AD - استادیار گروه ادیان، پژوهشکده ادیان و مذاهب وابسته به دانشگاه ادیان و مذاهب AD - گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 1 IS - 1 SP - 31 EP - 49 KW - مقارنه‌گرایی KW - اکازیونالیزم KW - علیت KW - اراده KW - نظریه کسب KW - دکارت KW - ابوالحسن اشعری DO - N2 - مقارنه‌گرایی (اکازیونالیزم) عبارت است از نفی رابطه علیت و نشاندن اراده و فعل خدا در جای آن، که دستاورد مهم فیلسوفان دکارتی (از دکارت تا لایب‌نیتس) محسوب می‌شود. واقعیت آن است که این اندیشه در کلام اشعری نیز به عنوان اندیشه‌ای محوری و مرکزی حضور دارد و پایه طبیعیات و حتی الاهیات آنهاست. اشاعره با طرح نظریه «عادت‌الله»، قانون «العرض لایبقی زمانین»، ماهیت عرضی نفوس، سببیت خدا در معرفت و نظریه «کسب»، در واقع اراده و فعل الاهی را جایگزین رابطۀ علیت می‌کنند. این مقاله در نظر دارد با اخذ ساختار و ادبیات فلسفی دکارتیان، اندیشه مقارنه‌گرایانه کلام اشعری را عرضه کند. چهار ساحت طبیعت، رابطه نفس و بدن، معرفت انسان و اختیار انسان، زمینه‌های مناسبی برای مطالعۀ مقارنه‌گرایی در مکتب دکارتی و اشعری است.  UR - https://adyan.urd.ac.ir/article_3672.html L1 - https://adyan.urd.ac.ir/article_3672_b9241574ba0b5b49366c3054f2ecff33.pdf ER -