دلایل مطرح‌شدن «دین الاهی» از سوی اکبرشاه گورکانی در هند.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه .

2 استادیار گروه ادیان غیر ابراهیمی، دانشگاه ادیان و مذاهب.

چکیده

هند به عنوان سرزمینی برخوردار از تکثر دینی همواره در طول تاریخ شاهد شکل‌گیری انشعابات جدید دینی و فرقه‌ای بوده است. با ورود اسلام به این سرزمین، از سویی این روند شکل گسترده‌تری به خود گرفت؛ از سوی دیگر حفظ حکومت برای حاکمان مسلمان در قلمرویی با این تکثر دینی و فرقه‌ای مسئله‌ساز شد. هر کدام از حکام مسلمان در رویارویی با این مسئله روشی را برگزیدند. اکبرشاه گورکانی یکی از این حاکمان در 989 ه.ق.، برای مقابله با این مسئله به فکر ایجاد «دین الاهی» افتاد. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری این ایده بررسی شده است. این تحقیق نشان می‌دهد می‌توان مطرح‌شدن دین الاهی از سوی اکبر را حاصل شخصیت تساهل‌گرای او، بافت متکثر قلمرو وی به لحاظ دینی و ویژگی‌های خاص دوره حکومت اکبر به لحاظ اجتماعی و سیاسی دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey of the Effective Factors behind the Promulgation of Deen-e Elāhi by Akbar, the Mughal Emperor of India

نویسندگان [English]

  • Ahmad Reza Ebadi 1
  • Mohammad Mahdi Alimardi 2
1 M.A. Student of The History of Culture and Civilization of Islamic Nations, University of Tehran, (Corresponding Auther),
2 Assistant professor, Department of Religions, University of Religions and Denominations
چکیده [English]

India, as a land of religious diversity, has always been witnessing the formation of new religious and sectarian splits. Along with the emergence of Islam in the country, this process was expanded. On the other hand, the maintenance of government for Muslim rulers in a land of diverse religions and sects became a serious challenge. Therefore, each Muslim ruler selected a particular approach to overcome the challenge.
In 1581 (989 AH), Akbar the Indian Mughal emperor promulgated a new religion called Divine Religion (Persian: Deen-e Elāhi:). By using a descriptive-analytical approach, the present article aims at studying the effective factors underlying the promulgation of Deen-e Elāhi, a crude form of peaceful coexistence of religions. Thus, it demonstrates that the promulgation of Deen-e Elāhi by Akbar can be due to his religious tolerance, the religious diversity of his territory and specific social and political features of his reign.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Akbar
  • Deen-e Elāhi
  • India
  • Religious Tolerance

مراجع

ابن مبارک، ابوالفضل (1385). اکبرنامه، تصحیح: غلام‌رضا طباطبایی مجد، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
اشپولر، برتولد (1386). تاریخ مغول در ایران، ترجمه: محمود میرآفتاب، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
الیاسی، پریا (1391). «نخستین نمودهای بهکتی یا عبادت عاشقانه در متون هندو»، در: پژوهش‌نامه ادیان، س6، ش11، ص1-28.
بدائونی، ملا عبدالقادر بن ملوک‌شاه (1379). منتخب التواریخ، تصحیح: توفیق سبحانی، و مولوی احمد صاحب، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. ‌
تتوی، قاضی احمد؛ قزوینی، آصف‌خان (1382). تاریخ الفی، تصحیح: غلام‌رضا طباطبایی مجد، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
شیخ عطار، علی‌رضا (1381). دین و سیاست؛ مورد هند، تهران: بی‌نا.
شیمل، آنه ماری (1386). در قلمرو خانان مغول، ترجمه: فرامرز سمیعی نجد، تهران:
امیرکبیر.
علی‌زاده موسوی، سید مهدی(1390). «روابط اهل سنت شبه‌قاره با شیعه در حوزه سیاست و اندیشه»، در: امامت‌پژوهی، س1، ش2، ص159-187.
فانی کشمیری، محسن بن حسن (1361). دبستان مذاهب، تهران: بی‌نا.
فدایی، نصرالله بن محمد حسین (1374). داستان ترک‌تازان هند، تهران:‌ الهام.
قزوینی، ابوالحسن (1367). فوائد الصفویه، تصحیح: مریم میراحمدی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
کوفی، علی بن حامد (1384). فتح‌نامه سند (چچ‌نامه)، تصحیح: داوود پوته، تهران: اساطیر.
مجتبایی، فتح‌الله (1367). «اسلام»، در: دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، به کوشش: سید کاظم موسوی بجنوردی، ج8، تهران: نشر مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
نوایی، عبدالحسین (1383). اسناد و مکاتبات سیاسی ایران، از سال 1038 تا 1105 ه.ق. همراه با یادداشت‌های تفصیلی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
Ahmad, Aziz (1991). "DIN-I ILAHI", Encyclopedia of Islam, second edition, vol.2/296, Leiden: Brill.
Alam Khan, Iqtidar (1986). "Medieval Indian Notions of Secular Statecraft in Retrospect", Social Scientist, Vol. 14, pp. 3-15.
Ali, Yusuf (1915). "A New Standpoint on Akbar's Religion", East India Association Journal, London.
Cunningham, Joseph. Davey (1918). History of the Sikhs, Oxford.
Eliade, Mircea (1972). Shamanism, Archaic Techniques of Ecstasy, Bollingen Series LXXVI, Princeton University Press.
Eliade, Mircea (1989). Shamanism: Archaic Techniques of Ecstasy, Arkana Books.
Habib, Irfan (1997). Akbar and His India, New Delhi: Oxford University Press.
Janhunan, Juha (1986). "Siberian Shamanistic Terminology", Memoires de la Societe finno-ougrienne, 194: 97-117.
Kennedy, Pringle (1968). History of the Great Mughuls, Calcutta.
Schimmel, Annemarie (2004). The Empire of the Great Mughals: History, Art and Culture, London: Reaktion Books.
Smith, Vincent, A. (1917). Akbar the Great Mogul, Oxford: Clarendon.
Tomášková, Silvia (2013). Wayward Shaman: The Prehistory of an Idea, University of California Press.
Vayle, Felix (1927). Islamic Culture, Hyderabad.
Britannica Encyclopedia, available at: http://www.britannica.com

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار