مقایسه تطبیقی آیین مرگ در بین مسلمانان و زرتشتیان و بررسی میزان تأثیرپذیری آنها از یکدیگر.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شیعه شناسی، دانشکاه ادیان و مذاهب

2 کارشناسی ارشد ادیان غیر ابراهیمی، دانشگاه ادیان و مذاهب.

چکیده

مرگ‌اندیشی و اندیشه پایان هستی انسان یکی از دغدغه‌های بشر از ابتدای پیدایش بوده و هست. در این خصوص آموزه‌های مختلفی در فرهنگ‌های جوامع مختلف، اعم از دینی و غیردینی، شکل گرفته که طیف وسیعی از انکار همه آنچه بعد از حیات است تا آموزه فروغ جاودانه در جهان بعد را در بر می‌گیرد. ادیان الاهی با تکیه بر آموزه‌های غیربشری در خصوص این مسئله ماوراء‌الطبیعی گزاره‌های کامل‌تر و مفصل‌تری عرضه کرده‌اند که می‌تواند دورنمایی شفاف‌تر برای پیروانشان به ارمغان آورد. در این میان، دو دین اسلام، به عنوان مدعی خاتمیت ادیان، و دین زرتشت، به عنوان مدعی کهن‌ترین ادیان الاهی، هر کدام به‌تفصیل این انگاره را با بیانی شیوا به تصویر کشیده‌اند. مقایسه این دو تصویر از مرگ به همراه آموزه‌های پیشینی و پسینی آن تشابهات و تفاوت‌های شگفت‌انگیزی را نمایان می‌کند که می‌تواند نکات آموزنده‌ای را در بر داشته ‌باشد. این نوشتار در پی آن‌ است که با مقایسه تطبیقی نگاه به مرگ به عنوان یکی از مهم­ترین آیین‌های گذار بین دو دین، تشابهات و تفاوت‌های این دو و میزان تأثیر و تأثر آنها از یکدیگر را معین کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study on the Death Rituals of Iranian Muslims and Zoroastrians and Their Influences on Each Other

نویسندگان [English]

  • ABas Masiha 1
  • Zahra haghparast 2
1 PhD student of Shiite studies, University of Religions and Denominations (Corresponding Auther
2 MA Graduate of Eastern religions, University of Religions and Denominations.
چکیده [English]

 
from the very beginning of the world human being has been preoccupied with the fact of death and the end of life. Regarding death, there are various instructions in different cultures either religious or irreligious including a wide range of beliefs from the eternal world to denial of whatever after life is. It can be claimed that Divine religions, relying on non-humanly teachings, supply their followers with a more brightened perspective through a comprehensive and consistent package of instructions about this supernatural subject.
Amongst the religions, Islam as the termination of divine ones and Zoroastrianism as the oldest religion separately explained the subject of death in a clear method. A comparison between these explanations along with their pre-instructions and post-instructions indicates some amazing similarities and differences including some informative points as well. The present article aims at investigating and comparing the views of Islam and Zoroastrianism on death rituals according to the instructions of transmission, surveying their influences on each other as well.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Death
  • Zoroastrianism
  • Islam
  • Mind
  • Impurity
  • Crypt
  • Grave
  • Ghosl
  • Funeral
  • Burial
  • mourning ceremony

مراجع

قرآن کریم.
آذرگشسب، اردشیر (1372). مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، تهران: فروهر.
احتشامی، ابوالحسن (1348). «عروسی و عزا از نظر زرتشت»، در: مجله وحید، ش5، ص372-375.
ارداویراف‌نامه (1372). ترجمه و تحقیق: ژاله آموزگار، تهران: معین.
اوستا (1386). گزارش و پژوهش: جلیل دوست‌خواه، تهران: مروارید.
بویس، مری (1374). تاریخ کیش زرتشت، ترجمه: همایون صنعتی‌زاده، تهران: توس.
بویس، مری (1385). زرتشتیان: باورها و آداب دینی آنها، ترجمه: عسکر بهرامی، تهران: ققنوس.
پورداوود، ابراهیم (1380). خرده‌اوستا، تهران: اساطیر.
حر عاملی، محمد بن الحسن (۱۴۰۹). وسائل الشیعة، قم: مؤسسة آل البیت.
حر عاملی، محمد بن الحسن (1412). هدایة الأمة إلی أحکام الأئمة، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیة.
حلی،‌ حسن بن یوسف بن مطهر (‌1412). منتهی المطلب فی تحقیق المذهب (ط-الحدیثة)، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیة.
حلی،‌ حسن بن یوسف بن مطهر (بی‌تا). تذکرة الفقهاء (ط-الحدیثة)، قم: مؤسسة آل البیت.
خسرویانی (راستی)، کیخسرو (1381). یاد و یادگار در سروش پیر مغان، گردآورنده: کتایون مزداپور، تهران: انتشارات ثریا.
دارمستتر، جیمس (1384). مجموعه قوانین زردشت (وندیداد اوستا)، تهران: دنیای کتاب.
روایت پهلوی (1367). ترجمه: مهشید میرفخرایی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
گزیده‌های زادسپرم (1366). ترجمه: محمّدتقی راشد محصّل، تهران: مؤسّسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
سبحانی، محمدتقی (1370). معادشناسی در پرتو کتاب سنت و عقل، ترجمه: علی شیروانی، تهران:. انتشارات الزهراء.
شایست ناشایست (1369). آوانویسی و ترجمه: کتایون مزداپور، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
طوسی، ابوجعفر محمد بن‌ حسن (1390). الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
طوسی، ابوجعفر محمد بن‌ حسن (1407 الف). الخلاف، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طوسی، ابوجعفر محمد بن‌ حسن (‌1407 ب). تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
عاملی (بهایی)، بهاء‌الدین محمد بن حسین؛ ساوجی، نظام بن حسین (بی‌تا). جامع عباسی و تکمیل آن (محشی)، تهران: منشورات فراهانی.
فرنبغ، دادگی (1369). بندهش، ترجمه: مهرداد بهار، تهران: توس.
قمی (شیخ صدوق). محمد بن علی بن حسین بن بابویه (1413). من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
قمی (شیخ صدوق). محمد بن علی بن حسین بن بابویه (1414). الهدایة فی الأصول والفروع، قم: مؤسسه امام هادی.
کتاب پنجم دینکرد (1386). ترجمه: ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: معین.
کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
کوفی، محمد ابن محمد اشعث (بی‌تا). الجعفریات – الأشعثیات، تهران: مکتبة نینوی الحدیثة.
مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۴). بحار الانوار، بیروت: مؤسسة الوفاء.
مجلسی، محمدتقی (1414). لوامع صاحبقرانی المشتهر بشرح الفقیه، قم: اسماعیلیان.
مزداپور، کتایون (1382). زرتشتیان، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
مزداپور، کتایون (1383). «تداوم آداب کهن در رسم‌های معاصر زرتشتیان در ایران»، در: مجله فرهنگ، ش49 و 50، ص147-180.
ممتحن، حسین‌علی (1337). تحقیق در احوال و مذاهب و رسوم صابئیان عراق و خوزستان، تهران: بی‌نا.
موسوی (شریف مرتضی)،‌ علی ‌بن‌ حسن (­1415). الانتصار فی انفرادات ‌الامامیة، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مهر، فرهنگ (1387). دیدی نو از دینی کهن، تهران: جامی.
میرفخرایی، مهشید (1371). بررسی هادخت نسک، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
مینوی خرد (1380). ترجمه: احمد تفضلی، تهران: توس.
ویدن‌گرن، گئو (1377). دین‌های ایران، ترجمه: منوچهر فرهنگ، تهران: آگاهان ایده.
یکتایی، مجید (1341). تریانا، تهران: انتشارات کتاب‌خانه ابن‌سینا.
Soderblome, Nathan (1911). "Death and Disposal of the Dead", in: Encyclopedia of Religion and Ethics, J. Hastings (ed.). Vol. 4, pp. 502-505.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار