بررسی مقایسه‌ای معنای اعداد در طراحی هندسه گره از منظر ادیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانشیار گروه معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

استفاده از الگوها، به ‌عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های معماری، به منظور خلق معماری ماندگار، اهمیت دارد. یکی از اجزای الگوها در معماری، هنر گره‌چینی است که در هندسه‌اش، اعداد مهم‌ترین مؤلفه و مبنای نام‌گذاری است. به ‌نظر می‌رسد با آگاهی از معانی اعداد و به‌کارگیری صحیح آنها در مکان‌های متفاوت، بتوان در تمدن‌های دینی و به دور از مسائل اعتقادیِ تمدن‌های غیردینی، الگوهایی کاربردی، ماندگار و جاودانه برای استفاده از گره‌چینی مطرح کرد. این پژوهش با روش توصیفی‌تحلیلی الگوهای معنایی اعداد را به‌ عنوان متغیر میانجی، میانِ گره‌چینی و اعتقادات تمدن بشری، بررسی کرده و از مقایسه تطبیقی معنای اعداد در تمدن‌ها، کاربرد گره‌چینی در مکان‌های مختلف را بیان می‌کند. نتایج نشان می‌دهد با آگاهی از جنبه‌های معنایی اعداد می‌توان گره‌های دوازده را در بیشتر تمدن‌ها کهن‌الگو دانست و از گره‌های هشت به‌ عنوان الگوی خاص و غالب ادیان نام برد، اما شواهدی برای نسبت‌دادن گره‌های خاص به تمدن‌های غیردینی وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Meaning of Numbers in Girih Design from the Perspective of Religions

نویسندگان [English]

  • farzaneh gharaati jahromi 1
  • hamidreza sharif 2
1 Master's Student in Architecture, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Associate Professor, Department of Architecture, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

It is important to use patterns as one of the most important components of architecture in order to create sustainable architecture. One of the components of patterns in architecture is the art of Chinese knotting, in the geometry of which numbers are the most important factor and basis of naming. It seems that by knowing the meanings of numbers and their correct use in different places, and far from the doctrinal issues of secular civilizations, it is possible to introduce practical, lasting and eternal patterns for the use of Chinese knotting in religious civilizations. Using the descriptive-analytical method, this study examines the semantic patterns of numbers as a mediating variable between Chinese knotting and the beliefs of human civilization, and through a comparative examination of the meaning of numbers in civilizations, expresses the use of Girih in different places. The results show that by knowing the semantic aspects of numbers, twelve knots can be considered as an ancient model in most civilizations and eight knots can be named as a special and dominant pattern of religions, but there is no evidence to attribute special knots to secular civilizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beliefs
  • Girih
  • Meanings of Numbers
  • Sacred Architecture
  • Geometry in Architecture
  • Mediating Variable

مراجع

قرآن کریم (1392). ترجمه: ناصر مکارم شیرازی، تهران: عابدزاده.
اسمارت، نینان (1392). تجربه دینی بشر، ترجمه: مرتضی گودرزی، تهران: سمت، چاپ چهارم.
اسمارت، نینان (1393). تجربه دینی بشر، ترجمه: محمد محمدرضایی و ابوالفضل محمودی، تهران: سمت، چاپ پنجم.
السعید، عصام؛ پارمان، عایشه (1377). نقش‌های هندسی در هنر اسلامی، ترجمه: مسعود رجب‌نیا، تهران: سروش.
براتی، ناصر؛ کاکاوند، الهام (1395). «کندوکاوی پدیدارشناسانه در راستای شناخت یک انگاره‌ کهن در معماری ایرانی‌اسلامی»، در: باغ نظر، ش42، ص5-18.
پورپیرار، ناصر (1376). معماری و هنر سرزمین‌های اسلامی، تهران: کارنگ.
پورحسن، قاسم؛ و دیگران (1393). «نمادگرایی در متن مقدس با تکیه بر عدد هفت در آیه هفت آسمان و مکاشفه یوحنا»، در: پژوهش‌های ادیانی، ش3، ص21-48.
پیترز، اف. ئی. (1384). یهودیت، مسیحیت و اسلام، ترجمه: حسین توفیقی، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، چاپ اول.
حاتمیان، جعفر؛ و دیگران (1391). «تحلیل چگونگی استمرار معماری چهارطاقی ازدوره ساسانی به اسلامی در ایران با تکیه بر روش نقد کهن‌الگویی»، در: جامعه‌شناسی تاریخی، ش2، ص173-192.
خواجه‌گیر، علی‌رضا؛ دلدار، مرضیه (1395). «بازشناسی هنر بودایی از طریق شمایل‌شناسی مودراها»، در: مطالعات شبه‌قاره، ش29، ص47-68.
دلفی، علی‌اکبر (1309). تصویر عدد در آینه عرفان، تهران: کاویان، چاپ اول.
رضاییان ‌حق، محمد (1399). «رویکردهای مختلف درباره الوهیت در آیین بودا»، در: هفت‌آسمان، ش79، ص161-181.
شجاعی، علی‌رضا (1399). «رنج و علت‌های آن: تحلیل روان‌شناختی از نظریه‌های فلسفی بودا»، در: پژوهش‌های ادیانی، ش15، ص163-183.
شفیعی‌زاده، کسری (1396). «بررسی کهن‌الگوها و انگاره‌های بنیادین پایدار در معماری ایرانی»، در: پژوهش‌های نوین علوم جغرافیایی، معماری و شهرسازی، ش6، ص137-145.
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن (1379). فرهنگ نمادها، ترجمه: سودابه فضایلی، تهران: جیحون، چاپ اول.
شیمل، آنه ماری (1388). راز اعداد، ترجمه: فاطمه توفیقی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول.
قدیانی، عباس (1381). تاریخ ادیان و مذاهب در ایران، تهران: فرهنگ مکتوب، چاپ اول.
کلنژ، ژان (1381). «اوستا»، در: معارف، ترجمه: عسکر بهرامی، ش56، ص158-184.
کلنژ، ژان؛ و دیگران (1387). «اوستا و مردمان اوستایی»، در: هفت‌آسمان، ش37، ص197-229.
کیان‌مهر، قباد؛ خزایی، محمد (1385). «مفاهیم و بیان عددی در هنر گره‌چینی صفوی»، در: کتاب ماه هنر، ش91-92، ص26-39.
گراوند، سعید؛ مفاخری، لیلا (1396). «مهاسوکهه (لذت جاودانه) در آیین تنتره بودایی»، در: پژوهش‌نامه ادیان، ش21، ص111-132.
ماهرالنقش، محمود (1381). میراث آجرکاری ایران، تهران: سروش، چاپ اول.
فرشته‌نژاد، محسن (1356). گره‌سازی و گره‌چینی در هنر معماری ایران، تهران: انجمن آثار ملی.
موریارتی، آنتونی (1389). روان‌شناسی ساتانیسم: شیطان‌پرستی، ترجمه: مهدی گنجی، تهران: ساوالان، چاپ اول.
نقبایی، حسام (1343). ارزش اعداد در نظر ادیان و ملل، تهران: عالی.
نورآقایی، آرش (1387). عدد، نماد، اسطوره، تهران: افکار، چاپ اول.
هال، جیمز (1380). فرهنگ نگاره‌های نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمه: رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر، چاپ اول.
هینلز، جان راسل (1368). شناخت اساطیر ایران، ترجمه: ژاله آموزگار و احمد تفضلی، بابل: چشمه، چاپ اول.
هوکینز، بردلی (1387). آیین بودا، ترجمه: محمدرضا بدیعی، تهران: امیرکبیر، چاپ سوم.
یونگ، کارل گوستاو (1393). انسان و سمبول‌هایش، ترجمه: محمود سلطانیه، تهران: جامی، چاپ نهم.
Beer, Robert. (2003). The Handbook of Tibetan Buddhist Symbols, Boston: Shambhala, First Edition.
Berens, E.M. (2009). The Myths and Legends of Ancient Greece and Rome. Amsterdam: MetaLibri.
Cantz P. and etc. (2014) Star of David. In: Leeming D.A. (eds) Encyclopedia of Psychology and Religion. Springer, Boston, MA. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-6086-2_9107.
Erdeljan, J.; Vranešević, B. (2015). "Solomon’s Knot on the Floor Mosaic in Herakleia Lynkestis". Paper presented at the Ninth International Conference of Iconographic Studies, Icons and Iconology, Rijeka. https://doi.org/10.1484/J.IKON.4.00009.
Geldart, Ernest. (1899). Manual of church decoration and symbolism. Mishigan: University of Michigan Library.
Hurst, Geyland; Marsh, Robert. (1993). Satanic Cult Awareness. U.S.: National Criminal Justice Reference Service.
Jenkins, Limited, H. (1985). Cheiro’s Book of Numbers, London: London, S. W. I. Great Britain, 19th Edition.
Lawrence, Shirley. (2001). The Secret Science of Numerology: The Hidden Meaning of Numbers and Letters. Franklin Lakes: New Page Books.
Mackey, Albert Gallatin. (1914). An Encyclopedia of Freemasonry and its kindred sciences, New York and London: The masonic history compan, Vol:1.
Mayer, FranzSales. (1849). A handbook of Ornament. NewYork: The Architectural Book Publishing Company.
Melchizedek, D.; Pinyan, M. (1999). The ancient secret of theflower of life, Light Technology,Vol:1.
Murphy, Joseph. (1973). Secrets of the I Ching. West Nyack: Parker Publishing Company.
Nozedar, Adele. (2009). The Element Encyclopedia of Secret Signs and Symbols. UK: HarperCollins Publishers.
Ramzy, Nelly Shafik. (2015). "The Dual Language of Geometry in Gothic Architecture: The Symbolic Message of Euclidian Geometry versus the Visual Dialogue of Fractal Geometry". in: Journal of Medieval Art and Architecture,5, 2:135-172. https://digital.kenyon.edu/perejournal/vol5/iss2/7.
Strube, Julian. (2017). "The “Baphomet” of Eliphas Lévi: Its Meaning and Historical Context". in: Correspondences,4, 37-79.
Wilson, Thomas. (1894). The Swastika, U.S.: National Museum,Vol:1.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار