فراترکیب عوامل کششی و رانشی در توسعه گردشگری مذهبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت بازرگانی و اجرایی، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

2 استادیار گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی‌ارشد مدیریت جهان‌گردی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

شناسایی و سنجش انگیزه گردشگران در حوزه مقاصد گردشگری، این امکان را می‌دهد که دلیل انتخاب ارجحیت‌ها و نیازهایشان درک شود و آنچه سبب تحریکشان در انتخاب مقصد و تمایل به تجربه می‌شود، اطلاعات مهمی در اختیار برنامه‌ریزان و بازاریابان قرار می‌دهد تا بتوانند در راستای رضایتشان تلاشی مضاعف داشته باشند. پژوهش حاضر با شناسایی و بررسی عوامل کشش و رانش مؤثر در توسعه گردشگری مذهبی از لحاظ هدف و روش، کاربردی‌توصیفی است و جامعه آماری، مقالات داخلی و خارجی معتبر در دسترس است. گردآوری داده به شیوه کتاب‌خانه‌ای انجام شده و برای رسیدن به درک عمیق تأثیرات این عوامل از رویکرد تفسیرگرایانه و روش فراترکیب استفاده شده است. یافته‌های پژوهش، که حاصل تحلیل مطالعات پیشین است، شامل 53 مقاله (21 مقاله لاتین و 32 مقاله فارسی) در بازه 2005 تا 2020 با استفاده از معیار CASP بررسی، و منجر به شناسایی 37 کد در دو تم اصلی شد: عوامل کشش (پنج مؤلفه: عوامل معنوی‌مذهبی، محیط فرهنگی و اجتماعی‌رفتاری، زیرساخت‌های خدماتی و رفاهی، زیرساخت‌های حمل و نقل، ایمنی و امنیت) و عوامل رانش (یک مؤلفه: انگیزه‌های روان‌شناختی معنوی‌مذهبی) که در توسعه گردشگری مذهبی نقش بسزایی دارند و در قالب مدل مفهومی مطالعه دسته‌بندی شدند. روایی پژوهش نیز با شاخص کاپای کوهن در نرم‌افزار SPSS و بر اساس دیدگاه خبرگان خارج از پژوهشگران تحقیق تأیید شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meta-synthesis Push and Pull Factors in the Development of Religious Tourism

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ghaffari 1
  • Abolfazl Hatami Warzaneh 2
  • Mahbubeh Asadi Kateb 3
1 Assistant Professor, Department of Business and Executive Management, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Counseling, Faculty of Humanities, Hazrat-e Masoumeh University, Qom, Iran,
3 Master's Student of Tourism Management, Farabi Campus, University of Tehran, Tehran, Iran,
چکیده [English]

Identifying and measuring the motivation of tourists in the field of tourism destinations, makes it possible to understand the reason for their preferences and needs and also what motivates them to choose a destination and desire to experience provides important information to planners and marketers so that they can make a double effort to satisfy tourists. Using an applied-descriptive method and having a statistical population and valid domestic and foreign articles, the present study identifies and examines the effective push and pull factors in the development of religious tourism. Data collection was done from library sources and to achieve a deep understanding of the effects of the mentioned factors, the interpretive approach and meta-combined method were used. The research findings, which are the result of the analysis of previous studies, included 53 articles (21 Latin articles and 32 Persian articles) in the period 2005 to 2020 using the CASP criterion and led to the identification of 37 codes in two main themes: pull factors (five components: spiritual-religious factors, cultural and social-behavioral environment, service and welfare infrastructure, transportation infrastructure, safety, and security) and push factors (one component: spiritual-religious psychological motivations) that play an important role in the development of religious tourism and were categorized in the form of a conceptual model of the study. The validity of the study was confirmed by Cohen's Kappa index in SPSS software based on the views of experts other than the researchers of this study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism
  • Religious Tourism
  • Push and Pull Factors
  • Meta-synthesis

مراجع

ابراهیم‌زاده، عیسی؛ کاظمی‌زاد، شمس‌الله؛ اسکندری ثانی، محمد (1390). «برنامه‌ریزی استراتژیک توسعه گردشگری، با تأکید بر گردشگری مذهبی (مطالعه موردی: شهر قم)»، در: پژوهش‌های جغرافیای انسانی، ش76، ص115-141.
احمدی شاپورآبادی، محمدعلی؛ سبزآبادی، احمد (1390). «تحلیلی بر ظرفیت‌های توسعه گردشگری مذهبی‌فرهنگی کلان‌شهر قم»، در: مطالعات ملی، س12، ش2 (46)، ص83-112.
حسینی‌پور، سید احسان؛ رضایی دولت‌آبادی، حسین؛ کاظمی، علی (1395). «بررسی عوامل کشش و رانش مؤثر بر نیت سفر گردشگری مذهبی و نحوه تأثیر آنها (شهر قم)»، در: مطالعات مدیریت گردشگری، س11، ش36، ص109-124.
عابدی جعفری، عابد؛ امیری، مجتبی (1398). «فراترکیب: روشی برای سنتز مطالعات کیفی»، در: روش‌شناسی علوم انسانی، س25، ش99، ص73-87.
عربشاهی، معصومه؛ بهبودی، امید؛ کشفی، سید محمدامین (1396). «تحلیل نقش عوامل رانشی و کششی در توسعه گردشگری مذهبی در شهر مقدس قم»، در: گردشگری و توسعه، س6، ش3، ص58-79.
غریبی، ابوطالب (1391). اولویت‌بندی عوامل انگیزشی رانشی و کششی مؤثر بر انتخاب شهر شیراز به عنوان یک مقصد گردشگری از منظر گردشگران داخلی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: ابوالفضل اردشیر تاج‌زاده نمین، استاد مشاور: مهدی کروبی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
فیروزجائیان، علی‌اصغر؛ یوسفی، ندا؛ میرمحمدتبار، سید احمد (1393). «تحلیل کارکردی گردشگری مذهبی در ایران: فراتحلیلی از تحقیقات موجود»، در: برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، س3، ش8، ص143-165.
محمودزاده، سید مجتبی؛ میرهاشمی، علی؛ میر، مصطفی؛ عنبرفروش، فاطمه (1393). «شناسایی و اولویت‌بندی عوامل انگیزشی رانشی و کششی مؤثر در گردشگری جنگ: مطالعه موردی مناطق عملیاتی استان خوزستان»، در: برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، س3، ش9، ص110-129.
میرزایی، روزبه؛ نصیری، حکیمه؛ میرا، سید ابوالقاسم (1394). «از انگیزه گردشگران اروپایی تا انتخاب مقصد سفر (مورد مطالعه: ایران)»، در: مدیریت بازرگانی (دانش مدیریت)، دوره 7، ش4، ص921-940.
 
نقی‌زاده، رضا؛ الاهی، شعبان؛ منطقی، منوچهر؛ قاضی نوری، سید سپهر (1393). «فراترکیب مدل‌های نوآوری منطقه‌ای: مروری بر سال‌های 1990-2013»، در: مدیریت نوآوری، س3، ش4، ص25-56.
Albayrak, Tahir; Herstein, Ram; Caber, Meltem; Drori, Netanel; Bideci, Müjde; Berger, Ron (2018). “Exploring Religious Tourist Experiences in Jerusalem: The Intersection of Abrahamic Religions”, in: Tourism Management, No. 69, pp. 285–296.
Amaro, Suzanne; Antunes, Angela; Henriques, Carla (2018). “A Closer Look at Santiago de Compostela's Pilgrims through the Lens of Motivations”, in: Tourism Management, No. 64, pp. 271-280.
Baniya, Rojan; Paudel, Kirtika (2016). “An Analysis of Push and Pull Travel Motivations of Domestic Tourists in Nepal”, in: Journal of Management and Development Studies, Vol. 27, pp. 16-30.
Kartal, Burak; Tepeci, Mustafa; Atl, Hakan (2015). “Examining the Religious Tourism Potential of Manisa, Turkey with a Marketing Perspective”, in: Tourism Review, Vol. 70, Iss. 3, pp. 214-231.
Iliev, Dejan (2020). “The Evolution of Religious Tourism: Concept, Segmentation and Development of New Identities”, in: Journal of Hospitality and Tourism Management, No. 45, pp. 131–140.
Khuong, Mai Ngoc; Thi Thu Ha, Huynh (2104). “The Influences of Push and Pull Factors on the International Leisure Tourists’ Return Intention to Ho Chi Minh City, Vietnam: A Mediation Analysis of Destination Satisfaction”, in: International Journal of Trade, Economics and Finance, Vol. 5, No. 6, pp. 490-496.
Patwardhan, Vidya; Ribeiro, Manuel Alector; Woosnam, Kyle Maurice; Payini, Valsaraj; Mallya, Jyothi (2020). “Visitors' Loyalty to Religious Tourism Destinations: Considering Place Attachment, Emotional Experience and Religious Affiliation”, in: Tourism Management Perspectives, No. 36, pp. 1-13.
Simone-Charteris, Maria T.; Boyd, Stephen W. (2010). “The Development of Religious Heritage Tourism in Northern Ireland: Opportunities, Benefi ts and Obstacles”, in: Original Scientific Paper, Vol. 58, No. 3, pp. 229-257.
Wang, Wanfei; Chen, Joseph S.; Huang, Keji (2016). “Religious Tourist Motivation in Buddhist Mountain: The Case from China”, in: Asia Pacific Journal of Tourism Research, Vol. 21, No. 1, pp. 57–72.
Yousefi, Maryam; Marzuki, Azizan (2015). “An Analysis of Push and Pull Motivational Factors of International Tourists to Penang, Malaysia”, in: Current Issues in Tourism, pp. 1-18.
پژوهش های ادیانی
دوره 10، شماره 19
شهریور 1401
صفحه 262-291

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار