اخلاق شفقت به روایت آگوستین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

اخلاق شفقت یکی از اصناف اخلاق است که برخی عالمان اخلاق و اخلاق‌پژوهان به آن توجه داشته‌اند. این اخلاق از اصناف اخلاق حداکثری، و جامع برخی از اصناف اخلاق به شمار می‌آید، از قبیل عدالت که در جامعه مدنی محقق می‌شود، احسان که عالی‌ترین درجه‌اش آگاپه، محبت خدا به انسان، است، و عشق که از نظر آگوستین مخصوص خدا است. آگوستین از معدود عالمان اخلاق در سنت دینی مسیحیت است که هم از این نوع از اخلاق بحث کرده، و هم به اهمیتش واقف است. این جستار نشان داد که به رغم آنکه واژه «شفقت» در آثار وی ‌صراحتاً نیامده، او معنا و مفهوم «شفقت» را با بسامد چشمگیری به کار برده ‌است. آگوستین عشق و ایمان را مؤلفه‌های اساسی اخلاق شفقت می‌داند و معتقد است فقط از طریق آنها می‌توان به آفریده‌های خدا شفقت ورزید؛ عشق به خدا در دوستی خلق آشکار می‌شود و ایمان هم می‌تواند میل به خیر را بارور کند. با اینکه تحقق حقیقی عشق در خدا ممکن است، در نسبت با خلق در قالب اخلاق شفقت تجلی می‌یابد. ضمن اینکه می‌توان اخلاق شفقت را در آثار آگوستین در روابط چهارگانه انسان با خدا، خود، دیگران و عوالم ردیابی کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ethics of Compassion according to Augustine

نویسندگان [English]

  • Nahid Ghiyathi 1
  • Bakhshali Qanbari 2
  • Mohammad Reza Adli 3
1 PhD Student, Department of Religions and Mysticism, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran,
2 Associate Professor, Department of Religions and Mysticism, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Religions and Mysticism, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran,
چکیده [English]

The ethics of compassion is one of the branches of ethics that are discussed by some ethicists. It is one of the types of maximum morality and includes some categories, such as justice achieved in civil society, benevolence, whose highest degree known as agape is God's love for man, and love that according to Augustine is dedicated to God. Augustine is one of the few ethicists in the Christian religious tradition, who has discussed this type of morality and is aware of its importance. This study showed that although the word "compassion" does not appear explicitly in his works, he uses its concept with considerable frequency. Augustine considers love and faith to be the basic components of compassion and believes that only through them can compassion be given to God's creatures. Love for God is manifested in loving the people, and faith can create the desire for good. Although the true existence of love in God is possible, as for creatures, it is manifested in the form of the ethics of compassion. In addition, the ethics of compassion can be seen in Augustine's works in man's quadruple relationship with God, himself, others, and the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Augustine
  • Ethics
  • Compassion
  • Quadruple Relations
کتاب مقدس، ترجمه: فاضل خان‌همدانی، تهران: اساطیر.
آگوستین، مارکوس اورلیوس (۱۳۹۴). اعترافات، ترجمه: سایه میثمی، تهران: سهروردی.
آگوستین، مارکوس اورلیوس (۱۳۹۲). شهر خدا، ترجمه: حسین توفیقی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
آرمسترانگ، کارن (۱۳۹۵). از دل تو تا دل من؛ دوازده گام برای زندگی مهربانانه، ترجمه: مرضیه سلیمانی، تهران: فرهنگ نشر نو.
استید، کریستوفر (۱۳۸۰). فلسفه در مسیحیت باستان، ترجمه: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
اونامونو، میگل (1394). درد جاودانگی، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران: ناهید.
باقری، سعید؛ حقیقت، سید صادق (1392). «نظریه جنگ عادلانه در فلسفه سیاسی سنت آگوستین»، در: غرب‌شناسی بنیادی، س4، ش2، ص23-50.
براون، کالین (۱۳۷۵). فلسفه و ایمان مسیحی، ترجمه: طاطه وس میکائلیان، تهران: علمی و فرهنگی.
پلانتینگا، آلوین (1376). فلسفه دین، خدا، اختیار و شر، ترجمه: محمد سعیدی مهر، قم: کتاب طه.
پینکافس، ادموند (1382). از مسئلهمحوری تا فضیلتگرایی، ترجمه: حمیدرضا حسنی و مهدی علی‌پور، قم: معارف.
راسل، برتراند (1340). تاریخ فلسفه غرب، ترجمه: نجف دریابندری، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
علی‌زاده، مهدی (1395). «بررسی و تحلیل ضعف اخلاقی از منظر آگوستین و توماس آکوئیناس؛ با بهره‌گیری از آموزه‌های اسلامی»، در: معرفت ادیان، س7، ش3، ص65-84.
علی‌زمانی، امیرعباس؛ دانش‌پژوه، فاطمه (1396). «ارتباط شر اخلاقی و شر طبیعی از نظر آگوستین و علامه طباطبایی»، در: شناخت، س12، ش1، ص159-178.
فلسفی، محمدتقی (۱۳۵۶). گفتار فلسفی اخلاق از نظر همزیستی و ارزش‌های انسانی، تهران: معارف اسلامی.
قزی، رضا؛ حسینی قلعه بهمن، سید اکبر (1393). «خاستگاه و امکان محبت به دشمن؛ بررسی و نقد نظریه آگوستین»، در: معرفت ادیان، س5، ش2، ص57-74.
 
کاپلستون، فردریک چارلز (۱۳۸۸). تاریخ فلسفه؛ فلسفه قرون وسطا از آگوستین تا اسکوتوس، ترجمه: ابراهیم دادجو، تهران: علمی و فرهنگی، ج2.
لین، تونی (۱۳۸۰). تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه: روبرت آسریان، تهران: فرزان.
نیگل، تامس؛ فرانکنا، ویلیام؛ برنت، ریچارد؛ ناول، اسمیت پاتریک؛ سینگر، مارکوس؛ آرمسترانگ، والتر؛ دنسی، جاناتان (۱۳۹۲). دانش‌نامه فلسفه اخلاق، ترجمه: ان‌شاءالله رحمتی، تهران: سوفیا.
هاسکر، ویلیام؛ بازینجر، دیوید؛ رایشنباخ، بروس؛ تادپترسون، مایکل (۱۳۹۰). عقل و اعتقاد دینی، ترجمه: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو.
Augustine (2002). On the Trinity, edited by Gareth B. Matthews, Translated by Stephen Mckenna, Cambridge: Cambridge University Press.
Edwards, Paul (1967). The Encyclopedia of Philosophy, English: Macmillan (N.Y.); Collier-Macmillan.